سلامت نیوز: هر یک از ما برای خودمان یک پا پزشک شده ایم، در واقع فرهنگ خوددرمانی به قدری در كشور ما رواج یافته است كه كمتر كسی برای بیماری‌های سطحی به پزشك مراجعه می‌كند و در صورت رجوع به پزشك نیز به دلیل فرهنگ غلط مصرف دارو، داروهای بیشتری از داروخانه‌ها تهیه می‌شود. متأسفانه عده زیادی از مردم با همین روش و به شكل خودسرانه خوددرمانی می‌كنند و با وجود هشدار مكرر پزشكان، داروسازان و حتی اورژانس نسبت به عواقب درمان‌های بدون مشورت با پزشك، همچنان به این روال ادامه می‌دهند.

به گزارش سلامت نیوز، دکتر ایرج خسرونیا در گفت و گو با شفقنا زندگی، در خصوص مصرف بی رویه و خودسرانه دارو در کشور هشدار داد و اظهار کرد: متاسفانه مصرف دارو به خصوص داروهای مسکن، آنتی بیوتیک ها در میان ایران چندین برابر استاندارد جهانی است بطوریکه کشور ما رکورددار مصرف داروهای خودسرانه در بین کشورهای منطقه و حتی دنیا است.

عوارض مصرف خود سرانه دارو

وی در ادامه به مهم ترین عوارض منفی مصرف مسکن ها برسلامتی اشاره کرد و گفت: مسکن ها چند نوع هستند که در بین آنها مواد مخدر و غیرمخدر وجود دارد. مواد مخدر شامل استروئیدها و غیراستروئیدها می شود که مصرف هر دو نوع آنها مستقیما سلامتی انسان را تهدید می کند که کاهش مقاومت بدن در برابر این داروها از مهم ترین این پیامدها است که شرایط را برای مصرف داروهای قوی تر و با دوز بالا فراهم می کند.

وی همچنین یادآور شد: آنتی بیوتیک ها از طریق مقابله با عوامل بیماری زا باعث بقای زندگی می شوند اما بعضی باکتری ها آنقدر قوی می شوند که می توانند مقابل این داروها مقاومت کنند و در نتیجه داروها بخوبی عمل نکنند این یعنی مقاومت آنتی بیوتیکی. در این صورت انواع قوی تر باکتری ها کشته یا متوقف نمی شوند بلکه می مانند  رشد و گسترش پیدا می کنند . این بار دیگر باکتریها سخت تر کشته یا متوقف می شوند.

مقاومت آنتی بیوتیکی یکی از مهمترین معضلات بهداشتی جامعه

خسرونیا گفت: مقاومت آنتی بیوتیکی یکی از مهمترین معضلات بهداشتی جامعه امروز است. این مساله بطور آشکار باعث خطر برای افرادی می شود که عفونت ساده ای داشته و در صورت درمان تحت نظارت پزشک می توانستند بخوبی بهبود یابند اما با مصرف نابجای آنتی بیوتیک در دفعات قبل باعث بی تاثیر شدن این داروها شده اند.

رییس انجمن جامعه متخصصان داخلی یادآور شد: بروز انواع سرطان ها، بیماری های گوارشی، مشکلات کبدی، پرخاشگری های عصبی، سکته های قلبی و غیره از دیگر پیامدهای مصرف خودسرانه دارو بخصوص مسکن ها است.

اعتیاد به مصرف از عوارض داروی کدئین

به گفته وی برخی از داروها دارای مواد مخدر هستند مثل کدئین که در افراد عادت مصرف ایجاد می کند. به طوری که مواد مخدر علاوه بر این که مسکن هستند، روی سیستم عصبی هم اثر می گذارد و اگر مدت ها مصرف شود، فرد را به خود وابسته می کند. یعنی بیمار به محض این که کوچک ترین دردی حس کند، سراغ این مسکن ها می رود. حتی مواقعی هم که درد ندارد، باز این داروها را مصرف می کند.

خود درمانی جایگزین خود مراقبتی در ایران

دکتر خسرونیا با بیان اینکه مردم جامعه ما به جای خودمراقبتی به خوددرمانی توجه بیشتری دارند افزود: مهم ترین اصل برای سلامتی انسان توجه جدی به امر خود مراقبتی است امری که در تمام جوامع پیشترفته بسیار با اهمیت تلقی می شود اما در کشور ما مردم به جای اینکه با ورزش کردن، تحرک، تغذیه مناسب و عدم استعمال دخانیات از بروز بیماری پیشگیری کنند معمولا به مصرف خودسرانه داروها یا همان خوددرمانی علاقه بسیاری دارند.

بالا بودن مصرف سرانه داروهای مسکن در ایران

رییس انجمن متخصصان داخلی گفت: مصرف سرانه داروهای مسکن در ایران از تمام کشورها بیشتر است که به نظر می رسد کسب رتبه اول کشورمان در این حوزه دلایل واضحی داشته باشد. اولین دلیل این موضوع ارزان بودن قرص های مسکن است به گونه ای که قیمت این داروها از ورقی 300 تومان شروع شده و حداکثر ورقی دوهزار تومان است.

وی ادامه داد: علاوه براین، فروش بدون نسخه این داروها توسط پزشک و در دسترسی آسان به آنها از دیگر مواردی است که مصرف این دارو را تسهیل می کند. البته، عدم آگاهی فرد مصرف کننده از عوارض این داروها و اینکه نمی داند با مصرف خوسرانه قرص های مسکن چه بلایی سر خودش می آور، از دیگر دلایل مصرف بالاست.

همه مسکن ها عوارض دارند؛ حتی آسپیرین

خسرونیا در رابطه با این باور افراد که گمان می کنند برخی از داروهای مسکن مانند استامینوفن و یا آسپرین عوارض کمتری دارند، گفت: همه داروهای مسکن مضر هستند و عوارض سوء روی سیستم گوارش گذاشته و همچنین موجب کم خونی، میکروب کبدی شده و عارضه های زیادی برای مخاط معده به وجود می آورند. مسکن هایی که مصرف می شود، باعث از بین رفتن انعقاد خون و حتی خونریزی در مغز و داخل شکم می شود، چون روی پلاکت های بدن اثر منفی گذاشته و از فعالیت های آنها جلوگیری می کند.

لزوم فرهنگ سازی برای کاهش مصرف خودسرانه دارو در جامعه

این متخصص خاطرنشان می کند: باید در این رابطه از طریق فرهنگ سازی مردم را آگاه کرده و مشکلات مصرف خودسرانه دارو به ویژه قرص های مسکن را به آنها تذکر داد. از سوی دیگر به نظر می رسد وجود قوانینی در رابطه با فروش بدون نسخه این داروهای مسکن بتواند بسیاری از مشکلات را برطرف کند. چرا که خیلی از افراد به دلیل همین سهل انگاری با مسائل پیچیده ای از قبیل بیماری های لاعلاج و انجام جراحی های خاص مواجه می شوند.